Omarm de AKP of ga weg

Voor een land dat elke dag een stap terug doet op het gebied van persvrijheid en vrijheid van meningsuiting, denk ik dat we het beter kunnen hebben over ‘personderdrukking’ in plaats van ‘persvrijheid’, schrijft Mehmet Fırat Özgür.

De architect van deze personderdrukking is de AKP, de Turkse politieke partij die ruim twintig jaar aan de macht is en erin slaagde om de media vorm te geven, in samenwerking met commerciële bedrijven. Maar sinds de kapitalistische kringen die zich verzetten tegen de AKP de macht hebben verloren, is er zelfs geen sprake meer van mainstream media als tegenmacht (die nochtans afhankelijk zijn van het kapitaal). Toen tv-zenders en kranten geleidelijk aan van eigenaar veranderden, werden mediawerkers rond 2018 geconfronteerd met een dilemma: ‘Omarm de AKP of ga weg’. Veel medewerkers van de reguliere media werken sindsdien voor tv-zenders, kranten of websites van de oppositie of andere politieke partijen. Ook deze mediaorganisaties hebben te maken met voortdurende online blokkades, opschorting van uitzendingen en arrestatie en detentie van hun werknemers.

Volgens het rapport 2023 van Verslaggevers zonder Grenzen zijn de vooruitzichten voor Turkije steeds verontrustender. In het rapport, waarin 180 landen worden geanalyseerd, stond Turkije in 2023 op de 165e plaats, 16 plaatsen lager dan in 2022. Turkije stond op de 99e plaats toen de AKP in 2002 aan de macht kwam. Hoewel de persvrijheid eerder als beter werd beschouwd, stonden veel kranten en tijdschriften van de oppositie, vooral de Koerdische pers, ook onder zware druk vóór de komst van de AKP en waren veel journalisten het slachtoffer van onopgeloste moorden.

Een beschrijving van de repressie die journalisten in slechts één jaar ervaren, zou van dit artikel een lang epistel maken. Ongeveer dertig journalisten worden momenteel gevangengehouden, in weerwil van hun recht op persvrijheid en vrijheid van meningsuiting. Bovendien wordt niet alleen hun rechtszekerheid, maar ook hun veiligheid bedreigd. Onlangs werd journalist Sinan Aygül geslagen en met de dood bedreigd vanwege een artikel dat hij had geschreven. De aanvallers, die voor de show werden vastgehouden, werden kort daarna weer vrijgelaten.

Mijn huis werd in 2019 ook binnengevallen door de politie, onder het voorwendsel dat mijn antioorlogsuitspraken bestraft zouden worden. De huiszoekingen waren tevergeefs, want ik was niet thuis. Ze hadden echter een grote impact op mijn familieleden, die wel thuis waren, en leidden er zelfs toe dat mijn broer in het ziekenhuis werd opgenomen vanwege psychische klachten. In de periode daarna zorgden de druk en de bedreigingen ervoor dat ik het land in augustus 2022 verliet.

Ondanks deze verontrustende situatie gaan onafhankelijke mediaorganisaties en journalisten door met hun werk. Zoals Mezopotamya Agency, dat de stem blijft voor mensenrechten, tegen corruptie en voor de door het Koerdische volk gestelde eis van een gelijkwaardig leven. En er zijn onafhankelijke mediaorganisaties zoals T24, Medyascope en Bianet, die blijven publiceren in naam van het algemeen belang.

Dit artikel verscheen eerder in 360 Magazine. Het kwam tot stand in samenwerking met Free Press Unlimited.
Foto: Adam Cohn (via Flickr)