Syrische gerechten van Jude Catering: ‘Zo hoop ik de liefde van Nederlanders te krijgen’

In de Syrische cultuur speelt koken en gezond eten een belangrijke rol. Sinds de komst van de eerste groep Syrische vluchtelingen ontdekken Nederlanders de Syrische cuisine. Tegenwoordig vind je typisch Syrische gerechten als hummus, tabouleh, kibbeh, baba ganoush en muhammara in elke supermarkt in Nederland. Bovendien worden er Syrische restaurants opgezet in het hele land. Een daarvan is Jude Catering, een sociaal bedrijf in Huizen.

De oprichters zijn het bedrijf begonnen met het maatschappelijke doel om Syrische vrouwen te helpen om een nieuw bestaan op te bouwen door hun verborgen talenten te gebruiken en zich zo uiteindelijk thuis te gaan voelen in Nederland. De naam ‘Jude’ is, als je het op z’n Engels uitspreekt, het Arabische woord voor vrijgevigheid.

De gerechten bij Jude Catering worden met een uitleg geserveerd, vaak met een persoonlijk verhaal. In mei 2018 won Jude Catering de tweejaarlijkse Ondernemersprijs van de gemeente Huizen, vanwege de innovatieve en effectieve manier van participeren in de Nederlandse samenleving.

Pilot met Syrische gerechten

“Het idee is ontstaan tijdens de Vrouwencafés die we in Huizen organiseren”, vertelt projectleider Karin Rienstra. “We wilden een plek creëren waar vrouwen van alle nationaliteiten samen kunnen komen om elkaar te ontmoeten. Het thema van één van de eerste Vrouwencafés was talenten en hobby’s. We waren nieuwsgierig wat vrouwen graag doen, om hen van daaruit verder te helpen in het integreren in Nederland. Daar bleek dat er een groep Syrische vrouwen is die heel graag wil koken.”

Na enige voorbereiding kozen de vrouwen ervoor bij een volgende Vrouwencafé te experimenteren met een high tea. “Dat was bedoeld als een soort pilot om te kijken wat voor gerechten er kwamen, of ze lekker waren, of het op tijd klaar was, enzovoort. Dat was een groot succes.” Al snel kwamen de eerste kleine opdrachten. “En zo hebben we al kokende en serverende het bedrijf vormgegeven.” Na de start van het bedrijf in 2017 ging het heel goed, maar de coronacrisis had echter nogal een impact op het bedrijf. Na de eerste lockdown werden alle grote opdrachten afgezegd. Wel bezorgt Jude Catering nu maaltijden en borrelboxen aan huis.

Rienstra heeft een achtergrond in talent- en organisatieontwikkeling en ze droomde ervan een eigen bedrijf op te zetten vanuit de talenten en mogelijkheden van anderen. Bij Jude Catering werken naast Rienstra – de projectleider – elf Syrische koks. “De koks hebben een hele diverse achtergrond, ook wat betreft opleiding. Zo werken er mensen met een universitaire achtergrond, maar er zijn ook medewerkers die niet verder hebben gestudeerd na de basisschool”, aldus Rienstra.

“Ze hebben gemeen dat ze heel graag koken en dat doen ze ook nog eens erg goed”, vervolgt ze. “Koken en samen eten heeft in de Syrische cultuur een andere betekenis dan bij ons. Zo wordt er veel meer aandacht besteed aan het boodschappen doen, de kwaliteit van producten, het koken zelf en de presentatie van de gerechten.”

Van hobby naar werk

Safaa Atallah (48) woont sinds 2015 in Huizen met haar man en 5-jarige dochter. Ze is  ingenieur en komt uit Damascus, waar ze werkte als leidinggevende bij restauratie- en reconstructieprojecten van oude gebouwen die op de UNESCO-werelderfgoedlijst staan. Toen Atallah naar Nederland kwam mistte zij vooral de communicatie met mensen. Bij de Vrouwencafés leerde zij haar nieuwe omgeving kennen en ging ze werken als vrijwilliger bij Jude Catering. “Ik hou van koken en vind het leuk om via mijn hobby te participeren en op een sociale, praktische en leuke manier te integreren”, vertelt Safaa. Door de vele contacten met mensen voelt ze zich niet meer alleen. “In Syrië kennen wij – net als in het Nederlands – het gezegde: de liefde van de man gaat door de maag. Met dat idee in mijn achterhoofd vind ik het belangrijk om lekker eten voor mensen te koken en hen verschillende Syrische gerechten te laten proeven, om zo de liefde van Nederlanders te krijgen. Ik heb de liefde van mijn vrienden gemist en ik kan niet overleven zonder liefde van mensen om mij heen. Liefde is belangrijk voor me, net als veiligheid en bescherming.”

Safaa vindt het leuk om de borden te versieren: “Op een manier die de ogen en de harten aantrekken, want in Syrië hebben wij het gezegde ‘de ogen eten eerst’.”

Naast haar werk als kok bij de catering geeft Safaa presentaties over de recepten. De afgelopen twee jaar heeft zij Instagram- en Facebook-berichten geplaatst, reclame gemaakt voor de catering met foto’s en video’s en ondersteunt ze de organisatie. Over deze ervaring bij Jude Catering voelt ze zich goed. Tegelijkertijd zoekt zij een stageplek of een cursus die haar helpt om weer als ingenieur aan de slag te gaan.

De geur van Aleppo

Reema Alabed is 32 jaar en woont sinds 2016 in Huizen. Tijdens de oorlog in haar thuisland studeerde ze Arabische literatuur aan de Universiteit van Aleppo. Dat was een zware periode, met bombardementen en andere dodelijke gebeurtenissen als gevolg. Ze moest in die tijd dertien keer verhuizen. Alabed trok van de ene wijk naar de andere wijk, op zoek naar een veilige plek om te wonen. Uiteindelijk is het haar niet gelukt om haar bachelor af te ronden.

Via gezinshereniging kwam ze uiteindelijk naar Nederland. Hoewel het leven van Reema hier stabiel is, heeft ze het gevoel minder van waarde te zijn in Nederland omdat zij niet al haar energie en competenties in kan zetten voor de samenleving. Ze wil graag weer gaan studeren. 

Hoewel ze veel pijnlijke gebeurtenissen in haar leven heeft meegemaakt blijft Reema dromen. Haar vrijwilligerswerk als kok bij Jude Catering helpt daarbij. “Ik word blij als ik kook, dan ruik ik de geur van Aleppo die mij herinnert aan mijn mooie leven met mijn familie.” Met haar gerechten wil ze Nederlanders te laten zien hoe uniek de keuken van Aleppo is.

Wel vindt ze het vervelend dat dit door de coronacrisis alleen nog maar kan voor mensen die het thuis laten bezorgen. “Ik hoop dat deze periode zo snel mogelijk voorbij gaat, want ik heb genoeg geleden. Ik kan niet meer tegenslag hebben. Social distancing vind ik heel vervelend, omdat ik dan geen Nederlands kan spreken.” Hoewel Reema het naar haar zin heeft bij Jude Catering, kijkt ook zij naar de toekomst. “Ik hoop nog een schoonheidsopleiding te gaan doen.”