Symbolische acties

Hoeveel wapens heeft turkije (de kleine letter t is een bewuste keuze) nodig om een stad te vernietigen? De militaire invasie van turkije in Noord-Syrië is een week oud. Er zijn honderden doden gevallen en honderdduizenden mensen ontheemd. Er is sprake van een humanitaire ramp, maar de EU komt niet verder dan halfzachte sancties.

De droom van een Koerdische democratische staat, die na jaren van uitzichtloosheid eindelijk was opgebloeid, is verwoest. De Koerdisch-Syrische politica Hevrin Khalaf, secretaris-generaal van de partij Toekomst Syrië, is zonder proces in de woestijn vermoord. Het is een boodschap van de patriarchale turkse regering: wij hebben de macht in de regio! ‘We zijn als Europeanen niet in staat dit te stoppen’, was het krachteloze verweer van de EU, bij monde van de Luxemburgse minister van buitenlandse zaken Jean Asselborn.
In de loop van de Syrische burgeroorlog trokken Syrische regeringstroepen zich terug uit drie Koerdische enclaves en gaven ze de controle aan de Koerden. Zij hadden eindelijk de macht over hun eigen gebied. Ze vochten met alle kracht tegen IS en hebben geprobeerd een democratische staat te bouwen met gelijke rechten voor vrouwen, godsdienstvrijheid en gelijkheid van alle etnische groeperingen.
Maar het heeft niet lang mogen duren. Nu IS geen directe bedreiging meer vormt voor het Westen, moeten Koerden weer terug naar de status die zij al een eeuw lang dragen, namelijk die van een niet-erkende staat.
In 1920, na de Ottomaanse nederlaag in de Eerste Wereldoorlog, werd de Koerden in het Verdrag van Sèvres zwart op wit een eigen land beloofd. Tot nu toe is daar niks van terechtgekomen en wordt de Koerdische geschiedenis gekenmerkt door misbruik door grootmachten, onderdrukking en nu ook ethnische zuiveringen.
De Koerden zijn een volk dat blijkbaar altijd moet leven onder armoede, terwijl ze op de zwarte goudmijnen zitten — een rijkdom waar ze nooit van hebben geprofiteerd, maar die alleen is gebruikt om de Koerden vernietigden.
Om hun recht te halen, hebben Koerden moeten vechten in Turkije, Irak, Iran en Syrië, landen waar zij niet als een gewone burgers behandeld worden. Gevechten die al gauw bestempeld werden tot terrorisme. Om hun droom te realiseren hebben zij de grootmachten geholpen bij hun gevechten. Dat heeft uiteindelijk ook weer tegen hen gewerkt. In Syrië werden zij alleen maar gebruikt om Amerikaanse soldaten in de oorlog te sparen.
En nu zitten de Koerden in Rojava (de Koerdische naam voor de noordelijke grensstreek van Syrië) in  de val. De dappere strijdgroep die IS heeft verjaagt zit als een leeuwin in haar kooi. De EU legt turkije een ‘half’ wapenembargo op. Ik vraag de minister van buitenlandse zaken van de EU, hoeveel wapens zijn nodig om een een gekooide leeuwin te vermoorden? Heeft turkije voor dit doel al niet genoeg wapens?
Wat Europa doet is alleen maar een symbolische actie tegen turkije. Dat vindt  de turkse president Erdogan ‘heel vervelend’, aldus minister van Buitenlandse zaken Stef Blok. Een symbolische actie die niet eens een humanistische façade aan de ministers verschaft. Niemand trapt meer in zo’n halfzachte veroordeling van een NAVO-lid door een ander NAVO-lid. ‘Dit zijn geen sancties die pijn doen,’ stelde Sjoerd Sjoerdsma van coalitiepartij D66.
Wat écht pijn doet, is dat de bewoners van de Rojava moeten juichen als Assads troepen hen te hulp komen. Dezelfde troepen die hen geen recht op bestaan toekennen.
Is de EU werkelijk bang voor Erdogans dreigement om 3,6 miljoen vluchtelingen door te laten naar de EU? Is dat de reden voor de symbolische actie? Of is turkije als bondgenoot in de regio te belangrijk?
Is het niet simpeler en duidelijker om turkije uit de NAVO te zetten, in plaats van een tandeloos wapenembargo? Want nogmaals: turkije heeft al meer dan genoeg wapens. Hoeveel kogels zijn er eigenlijk nodig om een zeepbel van vrijheid uiteen te laten spatten?