‘Stop niet alle Arabieren in een hokje’

In dit artikel ga ik jullie vertellen over de manier waarop het Westen naar de Arabische wereld kijkt en bespreek ik de meest voorkomende stereotypes. Of we het er nou mee eens zijn of niet, het Westen heeft een algemeen beeld van de “Arabieren”. Meestal worden we met z’n allen in één hokje gestopt. En in de meeste gevallen is dat geen compleet beeld van de werkelijkheid. Het eerste wat er bij sommige Westerlingen opkomt wanneer ze aan een Arabier denken is een beeld van kamelen, woestijn, tenten, de nikab en sinds de laatste jaren ook migratie en oorlog. Dit zou dan passend zijn om meer dan veertig miljoen Arabieren of wel vijf procent van de wereldbevolking te representeren.

Laten we beginnen met een aantal belangrijke punten. Zijn alle Arabieren ook noodzakelijkerwijs moslim? Er zijn Arabische moslims en ook moslims die niet Arabisch zijn. Er zijn meer dan een miljard moslims op de wereld en het grootste islamitische land is niet Saudi-Arabië, zoals velen denken, maar Indonesië. Het percentage moslims in Indonesië is ongeveer 87 procent en het land is niet Arabisch. De drie openbaringsreligies zijn ontstaan in de Arabische wereld en daardoor zijn er miljoenen Arabieren die een andere religie aanhangen dan de islam, en sommige geloven in geen enkele religie. Alle Arabieren worden op deze manier in één hokje gestopt.

Het tweede stereotype is de donkere huid van het Arabische volk. Deze generalisatie klopt totaal niet. Door de Arabische regio is een groot aantal beschavingen getrokken, waaronder de Sumeriërs, de Assyriërs, de Kanaänieten, de Babyloniërs, de Grieken, de Romeinen, de Afrikanen en de Ottomanen. Daarbij komt natuurlijk nog de kolonisatie door verschillende landen zoals Frankrijk, Groot-Brittannië, Italië en Duitsland. Al deze beschavingen hebben iets achtergelaten dat de huiskleur, de oogkleur, en de vorm van de lippen heeft beïnvloed. Die grote diversiteit zie je in iedere Arabische stad.

‘Ik krijg vaak te horen dat ik er niet Arabisch uitzie’

Wat betreft mijn persoonlijke ervaring: vaak zeggen mensen tegen me dat ik er niet Arabisch uitzie. Meteen bekruipt me dan een gevoel van verlangen om in de geest en verbeelding van diegene te kruipen en te zien wat hij ziet. Ik vraag dan altijd: “Hoe moet ik er dan uit zien? Moet ik altijd een broodje falafel bij me hebben zodat mijn Arabische identiteit zichtbaar wordt?” Tot nu toe heb ik er nog geen volledig antwoord op gekregen.

Nu komen we bij het derde punt, dat ook erg belangrijk is, namelijk dat niet alle Arabieren Arabisch zijn. Niet iedereen die in de Arabische wereld leeft, is noodzakelijkerwijs Arabisch. Er zijn Koerden, Circassiërs, Turkmenen, Berbers, Assyriërs, Armeniërs en anderen. Zij komen allemaal weer uit andere culturen, ze hebben eigen gewoontes en tradities en zelfs hun eigen stereotypes, afgezien van of ze kloppen. De Koerden zijn eigenwijs en de Circassiërs kunnen alleen maar muziek maken en dansen. Al deze kleuren worden tot een kleur gemengd en de historische en geografische achtergrond van deze volken wordt compleet genegeerd.

Laten we verder gaan met een ander stereotype: lekker eten. We weten allemaal dat Arabische gerechten (zoals falafel, hummus, tabouleh en shoarma) met kracht hun weg hebben gevonden in het Westen. Het Arabische eten is zo populair geworden dat het bijna het enige is wat de meeste Westerlingen weten over de Arabische wereld, en het gaat niet eens over politiek. De Arabische keuken is het enige stereotype dat we steunen, aanmoedigen en waar we trots op zijn. Maar ik moet een aantal misvattingen rechtzetten om de correctheid van dat beeld te versterken. We moeten meer respect en waardering hebben voor hummus, want het is geen dip voor chips, maar een van de eerste gerespecteerde kleine gerechten. Er kan gesneden vlees aan worden toegevoegd en dan is het een hoofdgerecht. Falafel is een Arabisch gerecht. Het is een maaltijd voor de arbeidersklasse vanwege zijn rijkdom aan voedingstoffen en zijn goedkope prijs. Het is dus niet Israëlisch, maar het is door hen gestolen en nagemaakt.

‘Pijnlijke gebeurtenissen herhalen zich generatie na generatie’

Het laatste stereotype waarover ik jullie zal vertellen is dat Arabieren emotioneel zijn en van problemen houden. Ik weet niet precies of Arabieren nou van problemen houden of dat problemen van Arabieren houden. De geschiedenis van de Arabische wereld zit vol met oorlogen en aanvallen en militaire overwinningen en verliezen. Ik weet niet of er ooit een periode was waarin de Arabieren zonder enige vorm van rampspoed leefden. In de meeste gevallen ontstonden de problemen vanzelf. Deze problemen zorgden ervoor dat de Arabieren beter voorbereid waren om problemen met de wereld aan te gaan. Daarom wordt er gezegd dat Arabieren van problemen houden en emotioneel zijn.

De scheiding tussen emotie en de rede is niet voor iedereen duidelijk en niemand kan beweren dat het een beter is dan het ander. Dit onderwerp is ingewikkeld.

Misschien is de grote emotie in de Arabische wereld uiteindelijk een logisch gevolg van alle pijnlijke gebeurtenissen die zich generatie na generatie hebben herhaald. De eerste bewuste beelden van de millennials bijvoorbeeld waren van de tweede intifada, zoals het beeld van een kind dat sterft in de armen van zijn vader. Daarna volgden de jaren van de Amerikaanse invasie in Irak en de daaropvolgende plundering, roof, verwoesting en uitdrijving.

Het beeld eindigt met de oorlog in Syrië, die al bijna negen jaar bezig is. Dus geef ons niet de schuld van onze emoties of de hoge aantallen depressies onder ons na het mislukken van onze revolutie en onze dromen om te leven in vrijheid en met waardigheid en het verkrijgen van de simpelste basisrechten. Het is niet gek dat je onze tranen ziet.

Dit artikel is door Janna Ondracek vertaald uit het Arabisch

Beeld: Emma Ringelding