Mijnen teisteren burgers in Jemen

Jemen ligt bezaaid met landmijnen. In het eerste kwartaal van dit jaar vielen daardoor al tientallen doden. Zelfs als de oorlog in het straatarme land vandaag eindigt, zal het nog jaren duren om alle mijnen te ruimen. 

Mamoun Tarish (42) en zijn vrouw Lobaba Ahmed (38) liggen in een zeer kritieke toestand in een ziekenhuis in de Jemenitische stad Ma’rib, nadat ze werden getroffen door een mijnexplosie. In het ziekenhuis van Ma’rib ontbreken veel noodzakelijke medische voorzieningen. De familie van het echtpaar woont buiten Jemen en kan niet helpen. Een familielid  vertelde RFG Magazine dat het echtpaar van Ma’rib onderweg was naar de hoofdstad Sanaa toen ze onder vuur kwamen te liggen van Houthi-schutters. Mamoun probeerde met zijn auto de kogels te ontwijken, maar reed toen in de berm op een mijn, die daar door Houthi’s was neergelegd. Bij de explosie raakten hij en zijn vrouw ernstig gewond.

Vermomd als speelgoed

In Jemen zijn buitensporige hoeveelheden landmijnen geplaatst, zonder onderscheid te maken tussen burgerdoelen en militaire doelen. Veel kinderen sterven door boobytraps in de vorm van stenen of spelletjes. De Yemen Landmine Monitor, een non-gouvernementele organisatie die zich slachtoffers van mijnen en niet-ontplofte munitie in Jemen documenteert, registreerde tijdens het eerste kwartaal van 2021 26 burgerdoden. In dezelfde periode werden ook 25 gewonden geregistreerd, waaronder vrouwen en kinderen.

Meer dan een miljoen mijnen

Volgens een schatting van de internationaal erkende Jemenitische regering zijn er meer dan een miljoen  mijnen gelegd bij wegen, dienstgebouwen en boerderijen. Daarmee is Jemen  een van de meest met explosieven vervuilde landen ter wereld. De regering zegt dat sinds het begin van de oorlog in 2014 meer dan 8.000 burgers zijn gedood door mijnen van Houthi’s. Volgens de Houthi’s, die tegen de regering strijden, zijn meer dan duizend burgers omgekomen door clusterbommen in het het dichtbevolkte gebied in het noorden dat zij beheersen. De Houthi’s beweren dat die zijn afgeworpen boven hun gebied door Saoedische vliegtuigen, bondgenoten van de internationaal erkende regering.

Onmogelijke taak 

Mutahar Al-Hamidi, een technische officier bij de regeringstroepen, vertelt dat de Houthi-rebellen mijnen willekeurig en dicht bij elkaar leggen. Dat maakt het voor de technische teams van het leger lastig om de mijnen te ruimen. Dit wordt nog verder bemoeilijkt door de potpourri van technieken die mijnenleggers gebruiken. Zijn technische teams komen thermische mijnen tegen, gecamoufleerde en zelfgemaakte mijnen en infraroodmijnen. De mijnenruimers moeten onder slechte omstandigheden en zonder het benodigde veiligheidsgereedschap werken. Dat maakt het ruimen van mijnen levensgevaarlijk.
Volgens de militair werken de technische teams van de regeringstroepen al enkele maanden zonder salaris, zonder financiële toelagen en zonder risicovergoeding, en onder moeilijke levensomstandigheden.

Schending internationale verdragen

Jemen heeft het Verdrag van Ottawa ondertekend, dat landmijnen gericht tegen personen sinds maart 1999 verbiedt. Ook de opslag, productie, ontwikkeling en de handel erin is verboden. De verdragspartijen zijn verplicht elkaar te helpen bij het ruimen van mijnen, als dat nodig is. De mijnen in Jemen, langs drukke wegen in dichtbevolkte gebieden, zijn duidelijk gericht tegen personen en daarmee een schending van dit verdrag.

Terug bij af

In 2014, kort voordat de oorlog uitbrak, kondigde de regering aan dat Jemen vrijwel mijnenvrij was. Er waren veel explosieven overgebleven van de interne conflicten tussen Noord- en Zuid-Jemen in de jaren zeventig, vóór de eenwording van Jemen in 1990. Er was tientallen jaren hard en nauwgezet gewerkt om deze mijnen te ruimen. Maar de huidige oorlog heeft Jemen weer teruggebracht bij af. Zelfs als de oorlog in Jemen vandaag eindigt, zullen mijnen het land nog jaren teisteren. De mijnen blijven de bewegingsvrijheid van burgers beperken en de ontwikkeling van dit arme land belemmeren.

Foto boven dit artikel: de auto van Mamoun Tarish en Lobaba Ahmed na de aanslag door Houthi rebellen.