Het einde van hun leed, is het begin van vrede

Sinds het onderdrukkende regime van de taliban me dwong mijn thuisland te ontvluchten, weet ik hoe het is om slachtoffer te zijn van religieus extremisme. En ik weet dat zolang tirannie en extremisme mensen vernietigen en dakloos en ontheemd achterlaten, we daar niet onverschillig onder kunnen blijven.

Bij de aanval door Hamas op 7 oktober werd een groot aantal mensen vermoord in naam van Allah. Hamas en degenen die hen steunen, zoals het Iraanse regime, beweren dat hun daden gerechtigheid en vrijheid dienen. Aan de hand van extremistische interpretaties van de islam pleiten ze voor een einde aan de staat Israël. Deze autoritaire regimes exploiteren de emoties, armoede en ongunstige sociale en economische omstandigheden van de Palestijnen in Gaza. Door religieuze gevoelens aan te wakkeren, mobiliseren ze hen tegen Israël.

Democratie

Tegenover de extremisten van Hamas en degenen die hen steunen, staat de extremistische regering van Israël. Volgens belangrijke Israëlische schrijvers zoals Yuval Noah Harari vormt premier Benjamin Netanyahu niet alleen een bedreiging voor het onderdrukte Palestijnse volk, maar bovendien een ernstige bedreiging voor de democratie in het land. Hij baseert deze bewering op de zogeheten hervormingswetten waar in Israël hevig tegen is geprotesteerd; Netanyahu’s pogingen om de bevoegdheden van de regering te vergroten en die van de rechtbank te verkleinen, waarmee hij uit zou zijn op rechterlijke immuniteit. Door ons kritisch uit te spreken over zijn beleid, erkennen we het leed van het Palestijnse volk én verdedigen we de democratie. En zonder verdediging van de democratie zal er geen einde komen aan het huidige conflict. Er kan geen vrede bestaan zolang het Palestijnse volk lijdt. Het einde van hun leed, is het begin van vrede.

Zoals bekend vond de genocide op Joden in het Westen plaats in een van de meest ontwikkelde westerse landen; Duitsland, dat bekendstaat om zijn intellectuele denkgoed en cultuur. Het waren Duitse filosofen die de geschiedenis van het denken diepgaand hebben hervormd. We moeten onder ogen zien dat de grootste misdaden zich soms recht voor de ogen van intellectuelen en grote denkers voltrekken. Sommige daarvan bewegen zelfs mee met het misdadige regime, zoals de Duitse filosoof Martin Heidegger (1889-1976), die samenwerkte met de nazi’s.

Verschuiving

Vandaag de dag is Israël zowel industrieel als wetenschappelijk gezien hoog ontwikkeld, en in zekere zin dus vergelijkbaar met het Duitsland van destijds. Dit keer is het Israël dat verantwoordelijk is voor het vermoorden van Palestijnen, terwijl de wereld toekijkt. Hoe zijn we op dit dieptepunt beland? De omvang van de holocaust mag dan onvergelijkbaar zijn met enige andere historische gebeurtenis, de verschuiving van slachtoffer naar dader van een genocide op welke schaal ook, is moeilijk te bevatten. Deze verschuiving plaatst bovendien grote vraagtekens bij de onvoorwaardelijke steun van de Verenigde Staten en andere landen aan Israël.

Volgens de beroemde Franse filosoof Gilles Deleuze (1925-1995) heeft de westerse samenleving een schuld aan de Joden, maar zijn het de inwoners van Palestina die deze schuld afbetalen. Hoe is Israël zo arrogant, onrechtvaardig en dominant geworden? Komt dat door die onvoorwaardelijke en grootschalige steun van de Verenigde Staten en het Westen in het algemeen?

Evenmin als de bekende Turkse schrijver Orhan Pamuk geloof ik in een tweedeling tussen Oost en West. Ondanks onze verschillen vormen wij mensen met zijn allen één grote, wereldwijde samenleving. Hoewel mijn hart historisch en cultureel is verweven met het oosten, via poëzie en mystiek, is mijn geest mede gevormd door westerse filosofie, wetenschap en kunst. De verdeling van de wereld in twee helften is grotendeels een politieke en militaire kwestie, die in de praktijk geen stand houdt. De nadruk op een dergelijke tweedeling en het bestaan van twee verschillende werelden, heeft in het verleden voornamelijk oorlog, armoede en onveiligheid met zich meegebracht.

Verwestelijking

De Perzische schrijver Jalal Al-Ahmad (1923-1969) schreef in 1962 een boek genaamd Gharbzadegi; Verwestering. Hij geloofde in een diepe kloof tussen Oost en West en beweerde dat wie ‘verwestelijkt’ is, zijn eigen waarden heeft verloren. Hij noemt dit fenomeen ‘een plaag van de samenleving’.

Maar volgens mij is het juist die vooringenomenheid met waarden, overtuigingen en wetenschappelijke en artistieke ontwikkelingen van andere samenlevingen die wederzijds begrip in de weg staat. Dát is in mijn ogen wat er misgaat, en niet wat Jalal Al-Ahmad met zijn misleidende denken suggereert. Zijn negatieve beeld van de westerse mens, die geen wortel of fundament zou hebben, eclectisch is en ‘zijn brood eet tegen het dagtarief’, brengt velen tot een verkeerd begrip van het westerse denkgoed. We mogen niet vergeten dat we allemaal gelijk zijn en de belangrijkste aspecten van het mens-zijn met elkaar delen, zoals liefde, rechtvaardigheid, macht, vriendschap, vooruitgang en rationaliteit.

De mooiste woorden die hierover zijn geschreven zijn misschien wel afkomstig van de beroemde Perzische dichter Saadi Shirazi, die in de dertiende eeuw leefde (volgens de Perzische kalender in de zevende eeuw);

“Mensen zijn leden van één geheel,

de schepping van één essentie en ziel.

Als één van hen pijn lijdt,

Zullen de anderen ongemak voelen.

Als je niet meeleeft met menselijk lijden,

Heet je niet langer mens te zijn.”

Plicht

Ik leef diep mee met de onschuldige mensen in Gaza en de slachtoffers in Israël. Ik sta pal naast degenen die geloven in rechtvaardigheid en menselijkheid. Het is essentieel om te begrijpen en te erkennen dat protesteren tegen Hamas, een terroristische en angstaanjagende organisatie, niet gelijkstaat aan het goedkeuren van het leugenachtige beleid van Netanyahu. Als journalisten hebben we de plicht om zowel Hamas te veroordelen als kritiek te uiten op de regering van Israël. Het is van het grootste belang dat we de huidige gebeurtenissen transparant en eerlijk onderzoeken en analyseren, zonder te vervallen in het zo verleidelijke zwart-witdenken. Alleen op die manier kan er een einde komen aan het leed.

Foto: Inwoners van Gaza kijken naar de schade door een Israëlische luchtaanval op de wijk El-Remal in Gaza Stad, 9 oktober 2023. Photo by Naaman Omar apaimages, via Wikimedia Commons.