Een huisje in Holland!

Zoals elke zaterdag ga je op je fiets naar de weekmarkt in het centrum van Zwolle, en kijk je rond tussen de groentegewassen, de kleurrijke bloemen, het warme brood en de vis in al z’n vormen. De vis, die de Nederlanders op de markt graag eten, tussen de drukte en de geluiden van de kraampjes.

Je koopt alles wat je nodig hebt, plus een bos oranje tulpen van een lieve bloemenverkoper. De verkoper, die weet dat je elke zaterdagmiddag bij haar komt, pakt de bloemen voor je in en ze vraagt naar de vriend met wie je laatst over de markt liep, en wenst je een fijn weekend.

Voordat je naar huis gaat, verleidt het mooie weer je om ergens te gaan zitten en koffie te drinken op het plein tussen de mensen, mensen begroeten je en jij hen, de een warmer dan de ander, en je denkt aan de bos tulpen, en aan je vriendin die vanavond bij je op bezoek komt.

Je weet dat je straks, na vijf minuten fietsen, de vaas zult vullen en de nieuwe tulpen neerzet op de kleine witte tafel die de woonkamer siert. Het huis is mooi, het lijkt op een huis waar je altijd van hebt gedroomd, maar dit huis overstijgt al je dromen.

Blauw overal, van de stoelen, de bank en de kleden tot de dekbedhoezen en kussens, de sierlijke planten langs het brede terras en het huis, het kleine bureau en de kleurrijke planken met boeken in allerlei talen.

Je herinnert je hoe leeg dit huis was toen je een paar maanden geleden van de gemeente de sleutels kreeg, na meer dan een jaar wachten in dat ongelukkige AZC Dronten.

Toen je dit huis voor het eerst bekeek met je Nederlandse vrienden wist je zeker dat dit het langverwachte huis was, jouw huis in Nederland, met de zegen van Fairuz die in dat bekende liedje een huisje in Canada bezong. Met hulp en advies van je Nederlandse vrienden heb je al snel een plan voor elke hoek. Is dit echt je eerste zelfstandige woning? Hierop heb je je hele leven gewacht, zeker in het bittere eerste jaar in Nederland.

Dus nu wil je geen enkel detail uit het oog verliezen, nu je je droom kunt realiseren. Van de gemeente krijg je wat geld om je huis in te richten; de tijd die je daarop moet wachten, benut je om met je Nederlandse vrienden je plan tot in de puntjes voor te bereiden, zodat je je dromen kunt vertalen in meubels, kleden en kussens.

Dit is het eerste huis waar je jezelf kunt zijn, waar je de mensen kunt ontvangen waarvan je houdt, waar je naar buiten kunt gaan wanneer je wilt, en waar je altijd veilig naar kunt terugkeren wanneer je wilt.

Al die betekenissen, al die vrijheid, je hele leven is samengevat in die ene huissleutel.

Een paar vierkante meter in een land dat je vrijheid beschermt en waar je niet bang bent voor de schade die gezag of geloof je kan toebrengen – wat wil je nog meer? En het is niet alleen het huis: het zijn ook de stad en haar bewoners die je verwarmen en beschutten.

En wanneer je na een korte reis van Amsterdam terugkomt in Zwolle, spoed je je naar de stalling om je fiets uit het rek te halen en te kunnen fietsen door de lieve straten van Zwolle, op weg naar je huis om daar opnieuw voor het eerst de gevoelens van vrijheid en veiligheid te beleven, gevoelens die je nooit eerder hebt gekend, behalve in dit huis, in deze stad, in dit land.

Je herinnert je de dag dat je in Nederland aankwam en hoe verrast je was bij het zien van al die fietsen in de stalling bij het treinstation, Je vroeg je af of jijzelf hier later ook je fiets zou kunnen neerzetten. Zou hier, in deze stad, een stal voor je zijn, waar je veilig kon zijn?

Veel dagen zijn verstreken, veel ontberingen doorstaan en veel testen voltooid tussen die ene koude herfstdag en vandaag. Je weet niet of je vooral het verdriet of juist de opluchting zult onthouden. Je weet wel dat het leven hier nog veel moeite, lessen, integratie en soms moeilijke stappen kost om het pad te volgen dat je naar je veilige stal zal leiden, naar de vrijheid van een leven met zin.

Je Nederlandse vriendin die vandaag op bezoek komt, zal je opnieuw vragen hoe iemand in Syrië leeft zonder vrijheid, zonder onafhankelijkheid; hoe is het om te leven in een land waar ook volwassenen niet vrij zijn?

En ik zal haar uitleggen hoe iedereen in ons land volwassen wordt: door zijn dromen, de warmte van zijn familie, zijn onafhankelijkheid en zelfs zijn waardigheid op te geven voor de autoriteiten. Door te breken en een nummer te worden zoals de rest van de nummers, of soms – heel soms – te ontsnappen naar een klein huis in Nederland.

• Foto: Stadsgezicht Zwolle, met Nederlands Hervormde Kerk. Bron: Wikimedia Commons.
• Geschreven met wat hulp van RFG_Magazine editor Karin Spaink
• Eerder gepubliceerd in NRC Handelsblad, 3 november 2017