De twee joden in mijn huis

10 april 2018

door Somer Al-Abdallah en

De twee joden in mijn huis

class=”article__body__paragraph first”>Ik kom uit een land waar joden fysiek afwezig zijn. Ze zijn echter wel aanwezig als negatieve en vreemde verhalen. Bijna alle Syriërs hebben in Syrië al decennialang niemand die zich identificeert als jood ontmoet of meegemaakt, bijvoorbeeld op hun werk. In Syrië leven moslims, christenen, yezidi’s, en vroeger ook joden; in grote steden als Aleppo en Damascus waren er ‘joodse wijken’. Maar waar zijn deze mensen naartoe gegaan? Misschien, zoals men zei, emigreerden ze naar Israël of de Verenigde Staten.

class=”article__body__paragraph first”>In mijn land is ‘de jood’ synoniem met ‘de Israëliër

class=”article__body__paragraph first”>Een Arabisch gezegde luidt: ‘De mens is een vijand van dat waarvan hij onwetend is’. Dit gezegde gaat niet alleen over joden. Maar hoewel wij ons in deze tijd dankzij sociale media en modern transport makkelijker met elkaar kunnen verbinden, blijft onze kennis van de ander vertekend en blijven onze denkbeelden gevangen in stereotypen. Het oordelen over een heel volk is een van de ernstigste ziekten van de mensheid, dan zegt men bijvoorbeeld: ‘alle joden, alle moslims, alle witten, alle zwarten’.

class=”article__body__paragraph”>De joden in Syrië bleven uit zicht, de media zwegen over de Syrische joden. Pas na mijn vlucht uit Syrië hoorde ik dat in Syrië de oudste synagoge ter wereld is en dat er nog een paar joden in Syrië woonden, die echter vanwege de oorlog hadden moeten vluchten.
In mijn land is ‘de jood’ synoniem met ‘de Israëliër’, iemand die andermans gebied bezet zonder het recht dat te bezitten. De jood is ook aanwezig als een stereotype van geldzucht, wreedheid en onmenselijke daden of complotten. De wereld zou worden bestuurd door een groep joden die plannen smeedt en rampen veroorzaakt, vooral voor ons.

class=”blockquote__text”>De menselijke factor die ons als mensen samenbrengt, is belangrijker dan onze verschillen

class=”article__body__paragraph”>Natuurlijk bestaat deze negatieve kijk niet bij iedereen. Maar deze mening geldt wel voor de meerderheid die dagelijks via de media, op school en op de werkplek met deze ideeën geïndoctrineerd wordt.
Ik had me al eerder bevrijd van dit vijandsbeeld, maar de jood bleef een vreemdeling voor mij, een buitenaards wezen dat ik nooit zou ontmoeten. Mijn asielervaringen brachten daar verandering in. Ik kreeg de kans om antwoorden te vinden op vragen die me altijd beziggehouden hadden. Asielervaringen dwingen je om je ideeën en overtuigingen te toetsen.

De jonge vrouw stelde zich alleen maar voor als de Franse vriendin van mijn broer. Zij verbleef acht dagen in ons huis en mijn ontmoeting met haar was een belangrijke ervaring, die mij leerde dat de menselijke factor die ons als mensen samenbrengt belangrijker is dan onze verschillen.

class=”blockquote__text”>Mijn ontmoeting met haar was voldoende om mijn nieuwsgierigheid te bevredigen, maar ik wil altijd meer

class=”article__body__paragraph”>Het was ook een goede gelegenheid om met ‘de ander’ te spreken. Wij hebben gesproken over Israël en de rechten van de Palestijnen. Ze vertelde me over de Holocaust, waarvan een aantal van haar familieleden slachtoffer was, en ik vertelde haar over wat wij onze Syrische holocaust noemen, het systematisch uitmoorden van grote Syrische bevolkingsgroepen door Assad. Ik vertelde haar over mijn leven in Syrië tijdens de oorlog. Gedurende haar hele verblijf was ze lid van mijn familie. We hebben een zeer sterke vriendschap gesloten.
Mijn ontmoeting met haar was voldoende om mijn nieuwsgierigheid te bevredigen, maar ik wil altijd meer. Later ontmoette ik een Nederlander die zichzelf beschouwt als ‘een echte jood’. Ik nodigde hem uit bij mij thuis. Het besef dat de meerderheid van zijn familieleden is gedood als gevolg van racisme en jodenhaat, zit in zijn aderen, en als gevolg van zijn harde herinneringen is hij zich goed bewust van de slechte gevolgen van racisme. Hij voelt zich als mens en als jood verbonden met de onderdrukten, met mensen die onderworpen zijn aan discriminatie vanwege hun religie, ideeën of kleur. Ik voelde dat hij mijn gevoelens en overtuigingen uitdrukte en dat ik me meer met deze man verbonden voel dan met veel mensen van mijn nationaliteit.

class=”article__body__paragraph”>Menselijke solidariteit met en het verdedigen van de mensenrechten van wie dan ook, daar gaat het om in een wereld vol mensen die moeten leven met pijnlijke herinneringen, met het gevoel onwelkom te zijn op de plekken waar zij veiligheid zoeken, met discriminatie op grond van huidskleur, naam, religie of intellectuele achtergrond. Tot deze mensen behoor ik en ik voel me loyaal aan hen.

Beeld: Joodse leerlingen in de Maimonides school in Damascus, 1991. Een jaar later emigreerde het grootste deel van de Joodse gemeenschap in Syrië naar het buitenland. (Photo courtesy of Diaspora Museum Visual Documentation Archive, Tel Aviv)

Dit artikel verscheen eerder in de Volkskrant

Waardeer dit artikel

Dit artikel lees je gratis. Vind je het artikel en onze inzet de moeite waard? Dan kun je jouw waardering laten blijken door een bijdrage. Zo help je onze journalisten en RFG Media.

Mijn gekozen bedrag: € -

Over de auteur

Over de auteur

Somer Al-Abdallah

Somer Al-Abdallah (1984, Syrië) werkte in Syrië en Turkije als journalist en onderzoeker. In Nederland schrijft hij voor RFG magazine, Majalla.nl en het Friesch Dagblad en publiceerde hij meerdere artikelen in De Volkskrant. Van mei tot en met juli 2018 liep hij stage bij De Volkskrant. Sindsdien is hij als freelancer verbonden aan die krant en is NTR zijn vaste opdrachtgever. ‘Ik ben geïnteresseerd in onderwerpen als integratie, de situatie in het Midden-Oosten, religie, politiek en hoe de mensen denken en de verschillen (en overeenkomsten) tussen hen.’

Naar profielpagina