In de voetsporen van zijn gedode broer documenteert Mouneb (24) het leven

“Elke foto is niet slechts een momentopname. Het is een moment uit mijn leven, uit het leven van de mensen die ik heb ontmoet, en deel van een groter verhaal dat we de wereld willen vertellen”, aldus de Syrische fotojournalist Mouneb Taim (24). Hij zocht naar beelden die nieuwe perspectieven bieden, beginnend in Syrië, daarna in Turkije en uiteindelijk in Nederland sinds 2023, waar hij woont in Rotterdam Zuid.

De foto die zijn leven veranderde

Hij kon het vak afkijken van zijn broer: “Mijn broer fotografeerde de revolutie en documenteerde de misdaden van het Assad-regime. Ik keek naar de manier waarop hij sprak en alles wat hij deed, en bekeek stiekem zijn archief, gefascineerd door wat hij vastlegde.” Maar alles veranderde in 2014, bij een luchtaanval op Ghouta, een buitenwijk van Damascus. Zijn broer wilde de gebeurtenissen daar, ondanks alle gevaren, documenteren, en werd daarbij gedood.

“Ik nam zijn camera en fotografeerde zijn begrafenis. Ik kan zijn gezicht van toen niet vergeten. Ik zag de waarheid en moed in zijn ogen en ik zei tegen mezelf: hij had gelijk in wat hij deed, zelfs als de prijs hoog was.” Mouneb was vanaf dat moment vastberaden om door te gaan met waar zijn mijn broer mee was begonnen.

Het vereeuwigen van het leven temidden van de dood

In 2014 besloot Mouneb, op dat moment 13 jaar, tussen de belegerde wijken in Ghouta te reizen. Daar was hij getuige van de chemische aanval, de belegering en andere verschrikkingen van de oorlog. Maar hij richtte zijn camera niet alleen op de verwoesting: “Ik zag kinderen spelen tussen de puinhopen, een muzikant die gitaar speelde te midden van de verwoesting, een man die katten voedde tijdens de rustperiodes tussen de luchtaanvallen. Dit waren ook verhalen die verteld moesten worden, omdat ze een voorbeeld zijn van hoop en standvastigheid.”

Na jaren van belegering in Ghouta, slaagde Mouneb er in 2019 in om te ontsnappen via tunnels en vervolgens naar Turkije te gaan. Daar studeerde hij journalistiek en breidde zijn werk uit. Hij legde het leven van Syriërs vast die hun bestaan op verschillende manieren weer opbouwden.
Zijn werk werd gepubliceerd door gerenommeerde media zoals the New York Times en The Guardian, en werd gebruikt als documentatie in de VN Veiligheidsraad. Zijn foto’s werden tentoongesteld op internationale festivals en tentoonstellingen, waaronder in 2021 op een fotografietentoonstelling in Rotterdam (Rotterdam Photo 2021). Ironisch genoeg was hij toen nog niet in Nederland.

Een nieuw begin

In 2023 belandde hij in Nederland. Maar het bouwen aan zijn carrière hier was niet makkelijk. Over het contact met Nederlandse media vertelt hij: “Ze probeerden niet om verschillende perspectieven van mijn foto’s te zien, en te begrijpen dat ik niet alleen een oorlogsfotograaf ben.” Mouneb zegt dat er meer van hem gevraagd werd dan van collega’s: “Fotograferen, bewerken, commentaren schrijven, en meer, alsof ik mijn inspanningen moest verdubbelen om de vooroordelen te doorbreken en mezelf voortdurend te bewijzen.” Ook kreeg hij te horen dat het moeilijk zou zijn hier in de media te werken omdat hij ‘niet Nederlands’ was.

Maar hij gaf niet op. Mouneb coverde lokale evenementen en nam deel aan belangrijke tentoonstellingen, zoals Rotterdam Photo 2024. En dit keer kon hij daarbij zelf aanwezig zijn. Hij ontving Nederlandse prijzen, zoals de Van Gogh Award 2023 en Beste Nieuwkomer 2024. Hij werd ook genomineerd voor de Zilveren Camera 2024, wat voor hem van grote waarde is: “Dit is een erkenning van de Nederlandse pers.”

En daar stopte het niet bij. Hij nam deel aan verschillende trainingen, zoals nu ‘New Voices’ bij RFG Media. Ook werkt hij momenteel aan een boek waarin hij de verhalen van Syriërs in Nederland documenteert, zowel in tekst als fotografie, om hen opnieuw te definiëren. Mouneb: “Het boek behandelt hun successen, ondanks hun verliezen – familieleden, huizen, soms zelfs lichaamsdelen. Maar ze zijn niet slechts vluchtelingen of werklozen, ze zijn een deel van hun nieuwe gemeenschap. Het gaat niet alleen om het verleden, maar om de toekomst die we hier samen opbouwen.”
Hij sluit af: “Foto’s zijn niet slechts momentopnames, ze zijn een middel om geschiedenis te schrijven, om de werkelijke realiteit van de mens weer te geven.”

De winnende foto’s van de Zilveren Camera 2024 zijn te zien in een reizende expositie. Van 8 tot en met 29 mei 2025 is de expositie te bezoeken in Cultuurkoepel De Oosterkerk in Middelburg.